5. bosanski korpus NOVJ

5. bosanski korpus

{{{opis_slike}}}

Segment Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije
Jačina :
  • sredinom juna 1943: oko 9.950[1]
  • 1. septembra 1944. 1943: oko 19.000[2]
  • 1. oktobra 1944. 1943: oko 26.000[2]
Formacija u maju 1943:

1. oktobra 1944:

Komandanti
Komandant Slavko Rodić
Angažman
Bitke Prva banjalučka operacija
Napad na Sanski Most 1943
Drvarska operacija
Oslobođenje Prijedora
Druga banjalučka operacija
Travnička operacija 1944
Operacija Lavina
Sarajevska operacija

Peti bosanski (krajiški) udarni korpus NOVJ formiran je 11. maja 1943. godine, naredbom Vrhovnog komandanta NOV i POJ Josipa Broza Tita kao Drugi bosanski narodnooslobodilački korpus. Nastao je podelom tadašnjeg Prvog bosanskog narodnooslobodilačkog korpusa na Prvi i Drugi bosanski korpus. U sastav ovog korpusa ušle su Četvrta, Deseta i Jedanaesta krajiška divizija. Prvi komandant korpusa bio je Slavko Rodić, a politički komesar Velimir Stojnić, narodni heroji.

U Peti bosanski udarni korpus preimenovan je 5. oktobra 1943. godine, a početkom novembra iste godine imao je 9.804 boraca. U vreme prvog zasedanja ZAVNOH-a i drugog zasedanja AVNOJ-a, krajem novembra 1943. godine, Peti udarni korpus je obezbeđivao slobodnu teritoriju, na kojoj su održana ova zasedanja.

Unutar korpusa je marta 1944. godine formirana 39. krajiška divzija, a u maju iste godine imao je 18.370 boraca. Jula 1944. godine unutar korpusa je formirana i 53. srednjobosanska divizija.

Nakon višesedmičnih žestokih borbi za Travnik, tokom operacije Lavina, 5. korpus NOVJ je dobio svojevrsno priznanje od snaga Vermahta. U završnom izveštaju nemačke 104. lovačke divizije, koja je vodila operaciju, stoji: »V korpus sa 4. divizijom pokazao se kao jedinica koja se u mnogome bliži regularnim ruskim trupama«.[3]

Korpus je rasformiran 22. aprila 1945. godine kada je glavnina njegovih snaga ušla u sastav Druge armije JA, a 53. divzija u sastav Trećeg bosanskog korpusa.

Reference

  1. ↑ Drago Karasijević: Peti korpus NOVJ, Vojnoizdavački zavod, Beograd 1985, str. 94
  2. ↑ 2,0 2,1 Drago Karasijević: Peti korpus NOVJ, Vojnoizdavački zavod, Beograd 1985, str. 288
  3. ↑ Arhiv VII, k. 21A, br. reg. 11/9—1, i k. 13, br. reg. 16/2a

Literatura

Partizanska spomenica 1941.
Portal NOB
Segment isključivo posvećen Narodnooslobodilačkoj borbi.
  • Drago Karasijević: Peti korpus NOVJ, Vojnoizdavački zavod, Beograd 1985
  • Vojna enciklopedija, Beograd 1975. godina
  • p
  • r
  • u
Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija Armije, korpusi i divizije Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija
ArmijeKorpusi
1. proleterski  • 2. udarni  • 3. bosanski  • 4. hrvatski  • 5. bosanski  • 6. slavonski  • 7. slovenački  • 8. dalmatinski  • 9. slovenački  • 10. zagrebački  • 11. hrvatski  • 12. vojvođanski  • 13. srpski  • 14. srpski  • 15. makedonski  • 16. makedonski  • Bregalničko-strumički  • Korpus narodne odbrane Jugoslavije
Divizije
1. proleterska  • 2. proleterska  • 3. udarna  • 4. krajiška  • 5. krajiška  • 6. lička  • 7. banijska  • 8. kordunaška  • 9. dalmatinska  • 10. krajiška  • 11. krajiška  • 12. slavonska  • 13. primorsko-goranska  • 14. slovenačka  • 15. slovenačka  • 16. vojvođanska  • 17. istočnobosanska  • 18. slovenačka  • 19. severnodalmatinska  • 20. dalmatinska  • 21. srpska  • 22. srpska  • 23. srpska  • 24. srpska  • 25. srpska  • 26. dalmatinska  • 27. istočnobosanska  • 28. slavonska  • 29. hercegovačka  • 30. slovenačka  • 31. slovenačka  • 32. zagorska  • 33. hrvatska  • 34. hrvatska  • 35. lička  • 36. vojvođanska  • 37. sandžačka  • 38. istočnobosanska  • 39. krajiška  • 40. slavonska  • 41. makedonska  • 42. makedonska  • 43. istarska  • 45. srpska  • 46. srpska  • 47. srpska  • 48. makedonska  • 49. makedonska  • 50. makedonska  • 51. makedonska  • Kumanovska  • 51. vojvođanska  • 52. kosovsko-metohijska  • 53. srednjobosanska
vazduhoplovne divizije — 11. lovačka i 42. jurišna