Anders als du und ich (§ 175)

29. 8. 1957 (1957-08-29) (Beč)

Trajanje92 min.Zemlja

Anders als du und ich (§ 175) (sh. Drukčiji od mene i tebe (čl. 175) je zapadnonjemački crno-bijeli igrani film snimljen 1957. u režiji Veita Harlana, poznat kao jedno od prvih poratnih ostvarenja evropske i svjetske kinematografije koje se eksplicitno bavilo temom homoseksualnosti, odnosno imalo gej muškarca za jednog od glavnih likova.

Protagonisti filma, koje tumače Paul Dahlke i Paula Wessely, su Teichmannovi, situirani bračni par iz Zapadnog Berlina koji počnu sumnjati da je njihov 17-godišnji sin, koga tumači Christian Wolff Klaus, upao u "loše društvo" nonkonformističkih umjetnika i polusvijeta, uključujući gej muškarce koji ga nastoje zavesti i pretvoriti u jednog od njih. Radnja prikazuje kako, nakon što se njihove sumnje prikažu ispravnima, angažiraju vlastitu sobaricu (čiji lik tumači Ingrid Stenn) da zavede Christiana i tako izvede na "pravi" (heteroseksualni) put, ali da zbog toga na kraju završe pred sudom pod optužbom za podvođenje.

Originalni scenario Felixa Lutzkendorfa, pod naslovom Eltern klagen an (sh. Roditeljski izgovor), je homoseksualnost prikazao iz tadašnje konzervativne perspektive, odnosno kao odraz dekadencije i "izopačenosti", nalik na "nerazumljivu" i "neprirodnu" elektronsku muziku koja se pojavljuje u filmu. Režija filma je, pak, bila povjerena Veitu Harlanu, austrijskom sineastu koji je tada bio pod dubokom sjenom reputacije nacističkog režimskog autora , prije svega stvorenog zloglasnim antisemitskim filmom Jevrej Süss. Harlan je, međutim, Anders aus du und ich shvatio kao priliku da sa sebe spere ljagu, odnosno pokuša stvoriti novu reputaciju kao liberalni i društveno angažirani sineast; u tu je svrhu inzistirao na promjenama u scenariju koje bi homoseksualce prikazali ne kao zločince, već kao žrtve, a kao stručnog savjetnika je angažirao Hansa Giesea, aktivista koji se zalagao za ukidanje kontroverznog Paragrafa 175, odnosno njemačkih zakona koji su homosekualnu aktivnost tretirali kao kazneno djelo.

Anders aus du und ich je u verziji kakvu je zamislio Harlan premijerno prikazan u njegovoj rodnoj Austriji. U Zapadnoj Njemačkoj je, međutim, njegovo prikazivanje zapriječio cenzorski ured FSK, kome je smetao upravo blagonakloni stav prema homoseksualnosti. Harlan je zbog toga bio prisiljen izbaciti dio scena, nadosnimiti nove i nasikronizirati dijalog kako bi se homoseksualnost eksplicitno prikazala kao neprirodna i zločinačka. Ta verzija, također poznata i pod naslovom Das dritte Gessclecht (sh. Treći rod) se, uz veće i manje varijacije, pojavila i u međunarodnoj reputaciji. Kasniji kritičari su je često osuđivali zbog homofobnih stavova.