Agaraki Manastırı

40°37′23″K 42°21′30″D / 40.62306°K 42.35833°D / 40.62306; 42.35833İnançDoğu Ortodoks KilisesiMezhepGürcü Ortodoks KilisesiAçılışOrta ÇağMimariMimari türKaya manastırıMimari biçimGürcü mimarisi

Agaraki Manastırı (Gürcüce: აგარაკის მონასტერი; okunuşu: "agarak'is monast'eri"), Akriaki Manastırı olarak da bilinir, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı Sındıran köyünde Orta Çağ'dan kalma kaya manastırıdır.

Manastırın bulunduğu Tao bölgesi erken ve geç Orta Çağ'da tarihsel Gürcistan'ın bir parçasıydı. Bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Agaraki Manastırı'nın Osmanlı dönemi öncesinden kaldığı anlaşılmaktadır. Sındıran köyünün eski adı ve bu manastırın adı olan "agaraki" (აგარაკი), Gürcüce bir kelime olup kasaba, köy, yazlık veya yayla gibi anlamlara gelir.^[1]

Bir kaya manastırı olan Agaraki Manastırı (Akriak Manastırı), köyün 500 metre kuzeybatısında yer alır. Kompleksin ana yapısı olan kilise kaya içine oyulmuş olup 10 metre uzunluğundadır. Güney duvarı yıkılmış olan ana kilisenin içi kesme taşlarla kaplanmıştır. İç duvarlarında sıva izlerine de tespit edilmiştir. Ana kilisenin batısında, bir kısmı kayaya oyulmuş ve içi sıvanmış başka bir yapı bulunmaktadır. Bu yapının iki adet küçük penceresi vardır. Kiliseye kaya içine oyulmuş bir tünelden ulaşıldığı anlaşılmaktadır. Bu kısımda kayaya oyulmuş yapıların kalıntıları bulunmaktadır. Bu yapılar kayanın çökmesi sonucunda yıkılmıştır. Ana kilisenin doğu tarafında küçük bir yapı bulunmaktadır. Bu yapının doğu tarafı yuvarlak bir forma sahip olup batı tarafında bir adet pencere vardır. Bu yapının manastırın küçük kiliselerinden biri olduğu tahmin edilmektedir. Manastırın üst bölümünde küçük boyutta duvar parçaları tespit edilmiştir. Daha yukarında, önüne duvar örülmüş bir sığınak bulunmaktadır.^[2]

Bu yapı kompleksinin bir manastıra ait olduğu anlaşılmaktadır ve bu kompleks 2017 yılında bir Gürcü araştırma ekibi tarafından tanımlanmıştır.