Nigala Kilisesi

41°12′02″K 41°50′37″D / 41.20056°K 41.84361°D / 41.20056; 41.84361İnançDoğu Ortodoks KilisesiMezhepGürcü Ortodoks KilisesiDurumHarabeMimariMimari türKiliseMimari biçimGürcü mimarisiTamamlanma9. yüzyılÖzelliklerMalzemelerTaş

Nigala Kilisesi (Gürcüce: ნიგალას ეკლესია), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Seyitler köyünün Nigala mahallesinde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Kilise 9. yüzyılda veya 10. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiştir. Seyitler köyünün eski adından dolayı Sveti Kilisesi olarak da bilinir.[1][2]

Tarihçe

Nigala Kilisesi'nin bulunduğu Nigala, eski bir Gürcü yerleşimidir. Nigali Vadisi adını bu yerleşimden almıştır.[3] Nigala Kilisesi, Seyitler köyünün Gündoğdu mahallesinde bulunan Sveti Kilisesi gibi, Tao-Klarceti Krallığı döneminde, 9. yüzyılda veya 10. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiştir. Bazı kaynaklarda bu yapının Meryem Ana'ya adanmış manastırın ana kilisesi olduğu bilgisi yer alır.[4] Nigala Kilisesi, Klarceti bölgesinin 16. yüzyılın ortalarında Osmanlıların eline geçmesinin ardından burada yaşayan Gürcülerin Müslüman olması sonucunda cemaatini ve işlevini yitirmiştir.[5]

Mimari

Nigala Kilisesi, Seyitler köyünün Nigala mahallesinde, köyün giriş yolunun sağ tarafında yer alır. Kırmızı, sarı, yeşil, gri renkli kaba yonu taşlarla dolgu duvar tekniğinde inşa edilmiştir. Batıdan doğuya doğru􏰀u genişleyen yamuk planlı, üç nefli bir bazilika olan yapı, büyük ölçüde zarar görmüştür. Çatı örtüsü tamamen çökmüş, nefleri birbirinden ayıran kemerler, duvarların bir kısmen yıkılmıştır. Yapının do􏰀ğu ve batı ile güney duvarları yaklaşık 4 metre, kuzey duvarı ise 1,5 metre yükseklikte ayakta kalmıştır. Cephelerdeki kaplama taşlarının önemli bölümü sökülmüştür. Doğu duvarı ekseninde apsis yer alır. Ancak doğu duvarı düz bırakılmıştır ve apsis alışılmış biçimde yarım daire planlı değildir. Kilisenin giriş kapılarından biri batı duvarının ortasındadır. Diğer kapının güney duvarında olması gerekir, ancak bu duvar yıkık durumdadır. Kilisenin üç penceresi kalmıştır. Bunlardan biri sunakta, ikincisi batı duvarında ve üçüncüsü güney nefinin doğu kısmının sonunda bulunmaktadır.[2][6]

Kaynakça

  1. ^ Fahriye Bayram ve Turgay Yazar, "2005 Yılı Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırması" - 24. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 1. Cilt, Ankara, 2007 12 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.ISBN 978-975-17-3246-0
  2. ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 117. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
  3. ^ Eter Beridze, Nigali (ნიგალი), Tiflis, 2009, s. 8. 24 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-409-02-8
  4. ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar - Katalog (ტაო-კლარჯეთი - ისტორიისა და კულტურის ძეგლები - კატალოგი), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 40, ISBN 978-9941-478-17-8.
  5. ^ İuri Siharulidze, Güneybatı Gürcistan'da Yer Adları: I. Kitap (სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ტოპონიმიკა: წიგნი I), Batum, 1958, s. 29.
  6. ^ Fahriye Bayram ve Turgay Yazar, "2005 Yılı Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırması" - 24. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 1. Cilt, Ankara, 2007 12 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.ISBN 978-975-17-3246-0
  • g
  • t
  • d
Ortodoks
Ardahan
Ahalşeni Kilisesi · Ali Manastırı · Bebereki Kilisesi · Bergi Kilisesi · Cicori Kilisesi · Cocorta Kilisesi · Çaisi Kilisesi · Çamardo Kilisesi · Çihireti Kilisesi · Dadaşeni Kilisesi · Dörtkilise Kilisesi · Dörtkilise Çifte Kilisesi · Eruşeti Kilisesi · Guguba Kilisesi · Ğvime Kilisesi · Heosmani Kilisesi · Heva Kilisesi · Hoşureti Kilisesi · Hunamisi Kilisesi · Kalacuk Kilisesi · Koditzkaro Kilisesi · Kotasi Kilisesi · Mere Kilisesi · Meredisi Kilisesi · Mgeltsihe Kilisesi · Mglinavi Kilisesi · Muriana Kilisesi · Muzareti Kilisesi · Okami Kilisesi · Petobani Kilisesi · Sakire Kilisesi · Samtzubi Kilisesi · Skarebi Kilisesi · Şuatzkali Kilisesi · Tagureti Kilisesi · Tataleti Kilisesi · Tetrtsihe Kilisesi · Turkaşeni Kilisesi · Tskarostavi Kilisesi · Tzkarostavi Köyü Kilisesi · Tzurtzkabi Kilisesi · Uri Kilisesi · Urta Kilisesi · Urumi Kilisesi · Vaşlobi Kilisesi · Veli Kalesi Kilisesi · Zegani Kilisesi
Artvin
Ahaldaba Kilisesi · Ahiza Kilisesi · Ahiza (Batı) Kilisesi · Ahiza (Güney) Kilisesi · Ahoti Kilisesi · Akria Kilisesi · Ança Manastırı · Artanuci Kilisesi · Aşağı Hers Kilisesi · Bagini Kilisesi · Balvana Manastırı · Bazgireti Kilisesi · Berta Manastırı · Cmerki Manastırı · Cuğo Kilisesi · Cvarebi Kilisesi · Çala Kilisesi (Yusufeli) · Daba Manastırı · Dabaketili Kilisesi · Doliskana Manastırı · Dasamobi Kilisesi · Eprati Kilisesi · Erkinis Kilisesi · Esbeki Manastırı · Gasadinari Manastırı · Gelaşeni Kilisesi · Goraşeti Kilisesi · Gunatle Manastırı · Hamzeti Kilisesi · Handzta Manastırı · Hertvisi Manastırı · Hevtzvrili Kilisesi · Hozabiri Kilisesi · İrsa Kilisesi · Adakale Gürcü Kilisesi · İşhani Manastırı · Karsnia Kilisesi · Kavkasidzeler Kale Kilisesi · Kintshureti Kilisesi · Kiskimi Şapeli · Klaskuri Kilisesi · Kokoşauri Kilisesi · Kopadzeler Kilisesi · Korideti Kilisesi · Koziri Kilisesi · Koziri Şapeli · Longothevi Kilisesi · Mamatsminda Kilisesi · Mere Manastırı · Meria Kilisesi · Monasteri Kilisesi · Mukeri Kilisesi · Nigala Kilisesi · Nihahi Kilisesi · Nuka Kilisesi · Okrobageti Kilisesi · Opiza Manastırı · Othta Eklesia · Parehi Manastırı · Parhali Manastırı · Sabauri Kilisesi · Samtzkaro Kilisesi (Aşağı) · Samtzkaro Kilisesi (Yukarı) · Satle Kilisesi · Sinkoti Kilisesi · Suagara Kilisesi · Suhbeçi Kilisesi · Sveti Kilisesi · Svirevani Kilisesi · Şagora Kilisesi · Şatberdi Manastırı · Şavmta Kilisesi · Şindoba Kilisesi · Tanzot Kilisesi · Tavzeti Kilisesi · Tbeti Manastırı · Tikmanet Kilisesi · Tsihia Kilisesi · Tsihisdziri Kilisesi · Tskarostavi Manastırı · Tzepta Kalesi Kilisesi · Tzinobani Kilisesi · Yeni Rabat Kilisesi
Erzurum
Agaraki Manastırı · Bana Katedrali · Bardisi Kilisesi · Bobisgeri Kilisesi · Çala Kilisesi (Uzundere) · Çamhusi Kilisesi · Çarnesi Kilisesi · Ekeki Kilisesi · Hahuli Kilisesi · Hoşvan Kilisesi · İsi Kilisesi · Kalkosi Kilisesi · Kamhisi Kilisesi · Karapi Kilisesi · Kargluhi Kilisesi (Büyük) · Kargluhi Kilisesi (Küçük) · Küçük Vank Kilisesi · Kishakapı Kilisesi · Leksori Kilisesi · Leksori Manastırı · Maskuri Kilisesi · Merenisi Kilisesi · Mitendieri Mağara Kilisesi · Odeki Kilisesi · Odeki Kale Kilisesi · Oltisi Kilisesi · Orcohi (Güney) Kilisesi · Orcohi (Kuzey) Kilisesi · Oşki Manastırı · Pancureti Kilisesi · Parnaki Kale Kilisesi · Pertusi Kilisesi · Sananesi Kilisesi · Sihçeki Kilisesi · Sohtoroti Kilisesi · Tortum Kalesi Kilisesi
Kars
Diğer
Katolik
1Türkiye'deki tek faal Gürcü kilisesidir