Brug 522

Brug 522 in maart 2022

Algemene gegevens

Locatie

Amsterdamse Bos

Overspant

Gemaalsloot

Monumentale status

gemeentelijk monument

Bouw

Bouwperiode

1937/1938

Gebruik

Huidig gebruik

voetgangers/fietsbrug

Architectuur

Type

vaste brug

Architect(en)

Piet Kramer
Dienst der Publieke Werken

Materiaal

hout, beton

Portaal

Verkeer & Vervoer

Brug 522 is een bouwkundig kunstwerk van hout en beton in het Amsterdamse Bos.

Het kunstwerk is zowel brug als terreinafscheiding. De afsluitbare brug vormt de schakel tussen het Openluchttheater en de Grote Speelweide in het Amsterdamse Bos. Het onderliggende water heet de Gemaalsloot; het voert naar een gemaal.

Ontwerp

De brug maakt deel uit van een verzameling bruggen die architect Piet Kramer van de Dienst der Publieke Werken voor het Amsterdamse Bos ontwierp. Het is een van de vele variaties binnen zijn houten bruggen voor het bos, die veel gelijkenis vertonen, maar toch allemaal verschillend zijn. Brug 522 heeft zusters in de brug 512, brug 513 en brug 514, doch daarvan in brug 512 uit 1968 naar deze brug gemodelleerd. Anders dan die bruggen heeft brug 522 een overklimbeveiliging. De brug is echter wel minstens eenmaal vernieuwd, want de originele houten landhoofden en het houten rijdek zijn in 1970 vervangen door beton. Het is te herkennen aan de bouwmaterialen, maar ook aan het weggewerkte hoogteverschil tussen voet- en fietspaden dat Kramer bij dit soort bruggen hanteerde. De brug heeft daarboven weer alle kenmerken van het werk van Kramer met veel houtbewerking in afgeschuinde balusters (hoofdbalusters met kapjes), leuningen en hekwerken en metalen versiersels in scharnieren en kapjes op de deurstijlen. Wat ook typisch Kramer is zijn de aansluitende bankjes. Tal van bruggen van hem hebben deze toevoegingen tot aan de Utrechtsebrug aan toe.

Culturele waarde

In 1999 werden alle bruggen in het Amsterdamse Bos door MTD Landschapsarchitecten in opdracht van de gemeente onderzocht op hun cultureel belang. Zij constateerden voor brug 522 dat het voor het bos een waardevolle brug was vanwege:

de scheiding tussen bos met daarin het theater en open vlakte, de speelweide
de eenheid in houten dek en leuningen;
de karakteristieke houtverbindingen;
opvallende kleurstelling (wit, rood en groen) in bosachtige omgeving
hek en bankjes

Naast de brug kwam een happertje.

Amstelveen benoemde ondanks de vernieuwde betonconstructie de brug in 2003 tot gemeentelijk monument op basis van onder meer bovenstaande kenmerken. Als extra element voegde Amstelveen nog toe de trechterachtige toegang vanuit de Grote Speelweide naar de brug toe (of andersom verbreding naar de Grote Speelweide).

Bronnen, noten en/of referenties

Peter Korrel, Brug 522 ten noorden vande Grote Speelweide in het Amsterdamse Bos. Bruggen van Amsterdam. Geraadpleegd op 12 april 2022 – via bruggenvanamsterdam.nl.
Sebas Baggelaar, Pim van Schaik, Piet Kramer, Bruggenbouwer van de Amsterdamse School, 2016, ISBN 9789079156313
Wim de Boer en Peter Evers: Amsterdamse bruggen 1910-1950, Een uitgave van de Amsterdamse Raad voor de Stedebouw in 1983 ISBN 90-70665-02-6
Frank V. Smit, Bruggen in Amsterdam, 2008, Uitgeverij Matrijs
Redengevende beschrijvingen Gemeentelijke monumentale bruggen in het Amsterdamse Bos; Gemeente Amstelveen, mei 2013.
Het bouwen van een hele serie bruggen en hekken, noordelijk deel van het Amsterdamse Bos, waaronder 523. Centraal Tekeningen Archief (1937). Geraadpleegd op 12 april 2022 – via Stadsarchief Amsterdam.
Het vernieuwen van brug 522. Centraal Tekeningen Archief (1970). Gearchiveerd op 12 april 2022. Geraadpleegd op 12 april 2022 – via Stadsarchief Amsterdam.