Eksaptasyon

Eksaptasyon, bir özelliğin farklı bir fonksiyon kazanacak şekilde evrimleşmesidir. Örneklerine anatomide ve davranışta yaygın olarak rastlanır.

Kuş tüyleri klasik bir örnektir. Başta vücut sıcaklığının düzenlenmesi için evrimleşmiş olabilir ancak tüyler sonraları uçuşa adapte oldu. İlk kez uçuş için yararlı hale geldiğinde bu, eksaptif bir kullanım teşkil etti. O zamandan bu yana kuşların aerodinamik yapısını gelişterecek şekilde doğal seçilim tarafından şekillendirilen tüyler, mevcut durumlarıyla uçuş için olabilecek en uygun hale getirildi. Eksaptasyon örneklerinin bir çoğunda benzer bir örüntüye rastlanır: bir kez başka bir iş için işe yarar hale geldiğinde daha iyi hale gelene kadar evrilmek.

"Eksaptasyon" terimi, Stephen Jay Gould ve Elisabeth Vrba tarafından, teleolojik bir anlam taşıdığını düşündükleri "ön-adaptasyon"un yerine geçmek üzere önerildi (yani yanlış bir şekilde, adaptasyonun veya genel olarak evrimin bazı hedeflerin peşinde hareket ettiğini ima etmesi).[1]

Kaynakça

  • Gould, Stephen Jay; Vrba, Elisabeth S. (1982). "Exaptation — a missing term in the science of form" (PDF). Paleobiology. 8 (1). ss. 4-15. Bibcode:1982Pbio....8....4G. doi:10.1017/S0094837300004310. JSTOR 2400563. 
  • g
  • t
  • d
Biyoloji dalları
Ayrıca bakınız
  • g
  • t
  • d
Evrim
Popülasyon
genetiği
Gelişim
Taksonlara
göre evrim
Organlara
göre evrim
Sürece
göre evrim
Tempo ve biçimler
Türleşme
Tarih
Felsefe
Alakalı
  • Kategori Kategori
  • Commons sayfası Commons
  • VikiProje Vikiproje
  • g
  • t
  • d
Evrimsel psikoloji tarihi · Evrim düşüncesinin tarihi · Evrimsel psikolojinin teorik temelleri · Adaptasyonizm · Bilişsel devrim · Bilişselcilik (psikoloji) · Gen merkezli evrim görüşü · Modern evrimsel sentez · Evrim
Evrimsel
süreçler
Alanlar
Bilişin /
Duygu
Kültür
  • Estetik
    • Edebiyat eleştirisi
    • Müzikoloji
  • Antropoloji
  • Suç
  • Dil
  • Ahlak
    • ahlaki temeller
  • Din
    • Kökeni
  • Evrenseller
Gelişim
İnsan faktörleri /
Akıl sağlığı
  • Facebook eleştirisi
  • Depresyon
  • Dijital medya kullanımı ve ruh sağlığı
  • Arabanın toplumlar üzerindeki etkileri
    • Dikkatini dağıtan sürüş
    • Kurşun-suç hipotezi
    • Cep telefonları ve sürüş güvenliği
    • Sürüş sırasında mesajlaşma
  • Hipofobi
  • Akıl körlüğü
  • Depresyonun sıralama teorisi
  • Şizofreninin Evrimi
  • Cinsiyet farklılıkları
  • Ekran ZAMANI
  • Televizyonun sosyal yönleri
Seksoloji
Cinsiyet farklılıkları
  • Agresyon
  • Otizm
  • Biliş
  • Suç
  • İşbölümü
  • Duygusal zeka
  • Empati kurma-sistemleştirme teorisi
  • Cinsiyet rolü
  • Zeka
  • Hafıza
  • Narsisizm
  • Nörobilim
  • Şizofrenide
  • Madde bağımlılığı
  • İntihar
  • Değişkenlik hipotezi
İnsanlar
Biyologlar /
sinirbilimciler
Antropologlar
  • Jerome H. Barkow
  • Christopher Boehm
  • Robert Boyd
  • Donald E. Brown
  • Napoleon Chagnon
  • Robin Dunbar
  • Daniel Fessler
  • Mark Flinn
  • John D. Hawks
  • Joseph Henrich
  • Ruth Mace
  • Daniel Nettle
  • Stephen Shennan
  • Donald Symons
  • John Tooby
  • Pierre van den Berghe
Davranışsal ekonomistler /
siyaset bilimciler
  • Samuel Bowles
  • Ernst Fehr
  • Herbert Gintis
  • Dominic D. P. Johnson
  • Gad Saad
Edebiyat teorisyenleri /
filozoflar
Psikologlar /
bilişsel bilimciler
  • Mary Ainsworth
  • Simon Baron-Cohen
  • Justin L. Barrett
  • Jay Belsky
  • Jesse Bering
  • David F. Bjorklund
  • Paul Bloom
  • John Bowlby
  • Pascal Boyer
  • Joseph Bulbulia
  • David Buss
  • Josep Call
  • Anne Campbell
  • Donald T. Campbell
  • Peter Carruthers
  • Noam Chomsky
  • Leda Cosmides
  • Martin Daly
  • Paul Ekman
  • Bruce J. Ellis
  • Anne Fernald
  • Aurelio José Figueredo
  • Diana Fleischman
  • Uta Frith
  • Gordon G. Gallup
  • David C. Geary
  • Gerd Gigerenzer
  • Jonathan Haidt
  • Harry Harlow
  • Judith Rich Harris
  • Martie Haselton
  • Stephen Kaplan
  • Douglas T. Kenrick
  • Simon M. Kirby
  • Robert Kurzban
  • Brian MacWhinney
  • Michael T. McGuire
  • Geoffrey Miller
  • Darcia Narvaez
  • Katherine Nelson
  • Randolph M. Nesse
  • Steven Neuberg
  • David Perrett
  • Steven Pinker
  • Paul Rozin
  • Mark Schaller
  • David P. Schmitt
  • Nancy Segal
  • Todd K. Shackelford
  • Roger Shepard
  • Irwin Silverman
  • Peter K. Smith
  • Dan Sperber
  • Anthony Stevens
  • Frank Sulloway
  • Michael Tomasello
  • Joshua Tybur
  • Mark van Vugt
  • Andrew Whiten
  • Glenn Wilson
  • Margo Wilson
Araştırma merkezleri/kuruluşları
  • Evrimsel Psikoloji Merkezi
  • İnsan Davranışı ve Evrim Topluluğu
  • Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü
  • Max Planck İnsan Bilişsel ve Beyin Bilimleri Enstitüsü
  • New England Karmaşık Sistemler Enstitüsü
Yayınlar
  • The Adapted Mind
  • Evolution and Human Behavior
  • The Evolution of Human Sexuality
  • Evolution, Mind and Behaviour
  • Evolutionary Behavioral Sciences
  • Evolutionary Psychology
İlgili konular
Akademik disiplinler
Araştırma konuları
Teorik pozisyonlar