Komisariat Straży Granicznej „Łobżenica”

Komisariat Straży Granicznej „Łobżenica” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy państwowej w latach 1928–1939.

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną^[1]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Łobżenica” do Inspektoratu Granicznego nr 8 „Nakło” i określił jego strukturę organizacyjną^[2]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski potwierdził organizację komisariatu^[3]. Rozkazem nr 4 z 17 grudnia 1934 w sprawach [...] zarządzeń organizacyjnych i zmian budżetowych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski przeniósł placówkę I linii „Kunowo” do Bługowa^[4]. Rozkazem nr 3 z 27 lipca 1936 w sprawach reorganizacji placówek i zmian przydziałów, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zmienił nazwę placówki I linii „Łobżenka” na „Witrogoszcz”^[5].

We wrześniu 1939 pluton wzmocnienia Komisariatu wszedł w podporzadkowanie dowódcy 9 Dywizja Piechoty płk. dypl. Józefa Werobeja i walczył na przedpolu ugrupowania obronnego 9 DP w bitwie o Pomorze^[6].

Kierownik Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej mjr Józef Zończyk w rozkazie organizacyjnym nr 2 z 8 czerwca 1928 udokładnił linie rozgraniczenia komisariatu. Granica północna: Stebjonek (wył.); granica południowa: kamień graniczny nr E 063^[7].

Sąsiednie komisariaty

• komisariat Straży Granicznej „Sypniewo” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Rudna” − 1928

Organizacja komisariatu w kwietniu 1928 i w styczniu 1930^[3][12]:

• komenda − Łobżenica
• placówka Straży Granicznej I linii „Łobżenka” → w 1936 zmieniona na „Witrogoszcz”
• placówka Straży Granicznej I linii „Walentynowo”
• placówka Straży Granicznej I linii „Kunowo” → w 1934 przeniesiona do Bługowa
• placówka Straży Granicznej II linii „Łobżenica”

Organizacja komisariatu w 1936:

• komenda − Łobżenica
• placówka Straży Granicznej II linii Łobżenica
• placówka Straży Granicznej I linii „Witrogoszcz”
• placówka Straży Granicznej I linii Walentynowo
• placówka Straży Granicznej I linii „Bługowo”

• Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06793-7.
• Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
• Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
• Wykazy imienne oficerów i szeregowych Inspektoratu Granicznego „Nakło” i podległych komisariatów w latach 1929–1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Rozkazy, materiały dotyczące dyslokacji, organizacji służby, wywiadu wojskowego i przeciwprzemytniczego, budżetu PIOSG → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.