10 Batalion Wojsk Kolejowych

10 Batalion Wojsk Kolejowych

Odznaka pamiątkowa
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1920
Rozformowanie	1921
Dowódcy
Pierwszy	kpt. Mikołaj Kolankowski
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	wojska kolejowe

10 Batalion Wojsk Kolejowych („ 10 bat. woj. kol.”) – oddział saperów kolejowych Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

W grudniu 1918 r. w Jabłonnie powstał „Batalion Wyszkolenia Wojsk Kolejowych“, zorganizowany na podstawie rozkazu Szefa Kolejnictwa Naczelnego Dowództwa, pod dowództwem kapitana Mikołaja Kolankowskiego. Zadaniem batalionu było: wyszkolenie wojskowo i technicznie zmobilizowanych szeregowych, sformować z nich kompanie i wysłać na front. Batalion Wyszkolenia Wojsk Kolejowych stworzył zaczątek „Kadry Wojsk Kolejowych Nr. 3“ w Łodzi, wysyłając do Łodzi jedną kompanię z odpowiednią obsadą oficerską i podoficerską. W czerwcu 1919 roku, oddając część swego stanu „Kadrze Wojsk Kolejowych Nr. 2“. przestaje „Batalion Wyszkolenia Wojsk Kolejowych”, istnieć jako taki, tworząc z reszty swego stanu w dalszym ciągu pod dowództwem kapitana Kolankowskiego - „Wojskową Linię Ćwiczebną Kolejową“ na obszarze około 100 km między miejscowościami: Zawada – Włodzimierz Wołyński. Po czterech miesiącach „Linia Ćwiczebna“ zostaje zlikwidowana reorganizując się na „X batalion kolejowy“, który pod dowództwem kapitana Kolankowskiego wyrusza na front. Z chwilą zawarcia pokoju w 1921r. batalion ten zostaje rozwiązany, z wyjątkiem jednej kompanii, która - jako samodzielna - pod dowództwem porucznika Stelmachowskiego zostaje przetransportowana na Górny Śląsk, a następnie do Tczewa, celem objęcia kolei gdańskiej. Przechodząc stamtąd do Żywca, wraca wreszcie w styczniu 1923 roku do 2 Pułku Wojsk Kolejowych w Jabłonnie^[1].

• kpt. Mikołaj Kolankowski - dowódca batalionu,

Odznakę stanowi złoty równoramienny krzyż o rozwartych ramionach, pokryty białą emalią. Na ramionach data „1920 – 1921”. W centrum znajduje się czerwony medalion w złotym wieńcu złączony znakiem kolejowym i srebrnym orłem. Na medalionie – złota cyfra rzymska „X” oraz skrót „B.W.K”. Wybita w tombaku złoconym, emaliowana o wymiarach 35 x 35 mm, nakładka jest nałożona na cztery miedziane sztyfty. Rewers gładki – lekko pofałdowany, z wytłoczonym numerem, słupek – cienki, mosiężny z gwintem calowym. Brak informacji o zatwierdzeniu odznaki^[2].

• Janusz Turulski, Odznaki Wojsk Technicznych, Oficyna Ajaks, Pruszków 2005, ISBN 83-88773-33-X.
• Piotr Zarzycki, 2 Batalion Mostów Kolejowych, Oficyna Ajaks, Pruszków 1994, ISBN 83-85621-56-3.
• Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007, s. 364. ISBN 83-204-3299-5.
• Józef Wyporek „2 Pułk Wojsk Kolejowych”, Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, Warszawa, 1930,
• "Saperzy w Służbie Polsce" - Adam Julian Szugajew, Londyn 1985r.