Strażnica KOP „Czernica”

Strażnica KOP „Czernica”^[b] – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

W 1924, w składzie 1 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 3 batalion graniczny. W 1928 w skład batalionu wchodziło 13 strażnic^[1], w tym 101 strażnica KOP „Czernica”^[2] [3] . W latach 1928 – 1939 w strukturze organizacyjnej 3 kompanii granicznej KOP „Sapożyn” funkcjonowała strażnica KOP „Czernica”^{[4][5][6] [7][8][9][10][11][12]} z pułku KOP „Zdołbunów”^[13]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej^[14].

W 1932 obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku KOP^[7]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączyła droga polna długości 10 km^[9].

 Osobny artykuł: Strażnice Korpusu Ochrony Pogranicza.

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi^[15].

Strażnica KOP „Czernica” w 1932 ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 6 kilometrów 325 metrów od słupa granicznego nr 1604 do 1614^[7], a w 1938 pododcinek szerokości 7 kilometrów 373 metrów od słupa granicznego nr 1604 do 1614^[9].

Wydarzenia:

• W meldunku sytuacyjnym z 29 stycznia 1925 napisano: 25 stycznia 1925 zbiegł do bolszewików st. szer. Małyszko i udał się do m. Starożew, gdzie zatrzymała go bolszewicka straż graniczna^[16].

Sąsiednie strażnice:

• strażnica KOP „Bogdanówka” ⇔ strażnica KOP „Kryłów” – 1928^[4], 1929^[5]
• strażnica KOP „Bogdanówka” ⇔ strażnica KOP „Chutor Kryłowskie” – 1931^[6] , 1932^[7], 1934^[8], 1938^[9]

• Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
• Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
• Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T.1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
• Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
• Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z 1928, 1934, 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Protokoły zdawczo – odbiorcze przyjęcia budynków i wyposażenia od Policji Państwowej dla jednostek Korpusu Ochrony Pogranicza → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Graficzny wykaz budynków zajmowanych przez oddziały 1 Brygady KOP nr L.dz.KOP 272/1.Br.Op.Wyszk.
• Meldunki sytuacyjne dowództwa Korpusu Ochrony Pogranicza → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.